Forse boete voor fabrikant Seroxat

3 juli 2012 • Hansje Galesloot • MEDICALISERING

De Britse farmaciegigant GlaxoSmithKline promootte het gebruik van antidepressiva door jongeren, terwijl zij hiervan agressieaanvallen en zelfmoordneigingen kunnen krijgen. De fabrikant bracht vervalste onderzoeksresultaten naar buiten. De eigen winstcijfers waren belangrijker dan de gezondheid van jongeren. In de Verenigde Staten is nu een reeks rechtszaken geschikt met een boete van drie miljard dollar.

Deviant over schadelijke bijwerkingen
De achtergronden van deze zaak zijn te lezen in Deviant 73 (juni 2012), klik hier. Activist Frank van Meerendonk bespreekt het boek Pharmageddon, waarin de Ierse psychiater David Healy de noodklok luidt over de misleidende reclames van geneesmiddelenfabrikanten. Informatie over bijwerkingen wordt stelselmatig onder het vloerkleed geveegd.

'Vooral Healy’s geschiedschrijving van de wijze waarop fabrikant GlaxoSmithKline de wereld wijsmaakte dat Seroxat veilig en effectief zou zijn voor kinderen, doet nog altijd schokkend aan. Uit enkele klinische tests was gebleken dat Seroxat ineffectief was tegen depressie bij jongeren en dat het zelfs tot suïcidale gedachten aanzette. Maar via statistisch gegoochel, een creatieve ghostwriter en enkele welwillende wetenschappers viel uiteindelijk in een gezaghebbend psychiatrisch blad te lezen dat Seroxat veilig en effectief was.'

Misleiding van consumenten
In het vonnis in de Verenigde Staten bekent GlaxoSmithKline zwart op wit dat het consumenten heeft misleid en de wet heeft overtreden om meer medicijnen te kunnen verkopen. Het bedrijf bewerkte artsen om verschillende geneesmiddelen aan veel meer patiënten voor te schrijven dan waarvoor ze bedoeld waren.

Seroxat
Het antidepressivum Paxil (in Nederland vooral bekend als Seroxat) was bedoeld voor volwassenen. Onderzoek liet zien dat jongeren last konden krijgen van bijwerkingen, zoals migraine, agressieaanvallen en zelfmoordneigingen. Die resultaten kwamen GlaxoSmithKline slecht uit. Daarom liet de farmaceut een ‘wetenschappelijk’ artikel schrijven door een ingehuurde kracht, die selectief uit de onderzoeksgegevens putte. In het artikel werd beweerd dat Paxil een gunstig effect kon hebben op jongeren. Misleidende voorlichting, zoals de rechter nu oordeelt en zoals het bedrijf nu erkent. Met het artikel in de hand trokken 1900 vertegenwoordigers door de Verenigde Staten om artsen persoonlijk aan te moedigen Paxil voor te schrijven. Het middel steeg in de VS naar de toptien van meest voorgeschreven medicijnen.

Hard optreden in VS
In de Verenigde Staten wordt sinds enkele jaren harder opgetreden tegen misleidende reclame van farmaceuten, vooral dankzij klokkenluiders. In Europa moet dit nog van de grond komen. Het wordt de hoogste tijd.

Website over bijwerkingen
David Healy heeft met een aantal medestanders de website www.rxisk.org gemaakt. Daar kan iedereen melding maken van bijwerkingen van medicijnen. Ook kun je er de naam van een medicijn intikken, waarna je alles wat bekend is over bijwerkingen gepresenteerd krijgt. De website is nog in een beginfase, maar Healy hoopt dat deze gaat groeien door wereldwijde bijdragen van patiënten en artsen.