Generatie op generatie - spoken uit het verleden
3 mei 2024 • redactie • AANKONDIGING
Dat trauma een belangrijke rol kan spelen bij psychoses en ander psychisch ongemak, begint eindelijk tot de ggz door te dringen. Maar aandacht voor de rol die duistere ervaringen van voorgaande relaties op iemands psychische gesteldheid kan hebben is nog steeds schaars. De studiedag die ISPS, de vereniging die pleit voor psychologische en sociale benaderingen van psychose, op 18 juni organiseert moet daar verandering in brengen. Diverse spoken uit het verleden, van oorlogstrauma’s tot gezinsgeheimen zullen daar de aandacht krijgen die ze verdienen.
Een plek met verleden
De studiedag zal worden gehouden in het Vierhuis, waar ooit een Joods psychiatrische instelling, het Apeldoornse Bosch, gevestigd was. In de nacht van donderdag 21 op vrijdag 22 januari 1943 werden patiënten van deze Joodse psychiatrische instelling, soms naakt, verward of in dwangbuis, door eenheden van de SS en de Ordnungspolizei in vrachtwagens naar een op station Apeldoorn gereedstaande goederentrein gebracht. De trein vertrok de volgende ochtend en bracht de 1.080 patiënten en 51 van de personeelsleden rechtstreeks naar Auschwitz, waar zij allen werden vermoord.
Niet alleen Joodse patiënten werden door de Nazi’s vermoord: psychiatrisch patiënten hoorden voor hen tot de gehandicapten wier leven geen waarde had. En er waren psychiaters die bereid waren aan deze moordpraktijk mee te werken. Tijdens de studiedag zal psychiater Erik Thys spreken over de afstandelijke blik, die heeft bijgedragen aan deze psycho-genocide. Hoogste tijd voor de psychiatrie om deze geschiedenis onder ogen te zien opdat dit spook uit het verleden uit het vakgebied verdwijnt.
Oorlogstrauma’s toen en nu
In deze tijd waar racisme weer ‘salon-fähig’ lijkt geworden, rechts-extreme partijen in heel Europa verkiezingswinst boeken en oorlogsdreiging dichterbij komt, is het goed stil te staan bij de psychische gevolgen die fascisme en de Tweede Wereldoorlog ook nu nog hebben. De ‘spoken van toen’ lijken geen rust te kunnen vinden. Telkens duiken ze weer op en in vele generaties blijven ze op de achtergrond doorwerken. Zelfs als ze generaties over te lijken slaan, dringen ze toch weer op de voorgrond en het heeft er alle schijn van dat ze telkens met een dringende boodschap komen ook al is de taal waarmee ze tot ons komen soms heel moeilijk te verstaan.
Tijdens de studiedag zal onderzocht worden in hoeverre deze “Spoken uit het verleden” zich middels psychotische episodes trachten kenbaar te maken en hoe de weg van generatie tot generatie ons toont waar de oorsprong van het trauma terug te vinden is en hoe dit inzicht ons kan helpen de “Spoken” beter te verstaan en ze te helpen hun rechtmatige plek in het systeem te geven opdat ze rust vinden en de mens, die gebukt gaat onder hun eerder verstorende invloed, nu begrip, duiding en zingeving kan vinden in wat hen overkomt.
Lezingen, muziek, kunst en workshops
Sprekers zijn wetenschappers, zorgverleners, mensen met eigen ervaring, schrijvers en kunstenaars. Niet alleen oorlogstrauma’s en andere trauma’s staan centraal, maar ook andere onzegbare geheimen in familiegeschiedenissen. De dag is gevuld met lezingen en workshops en gericht op zorgverleners, familieleden en mensen met geleefde ervaring.
Koen Bolhuis start als eerste keynote spreker met het neerzetten van een wetenschappelijk kader voor trangenerationeel trauma. Daarna spreekt Patricia Dashorst over haar promotieonderzoek naar ‘intrusies’ (een meer wetenschappelijke benaming voor ‘spoken)’ gevolgd door Christophe Busch die intergenerationele trauma’s binnen collectief geweld benadert.
Na de lunch worden deelnemers meegenomen door de helende muziek van gitariste Beatrice Van der Linden. Erik Thys laat zien dat niet alleen hoe we luisteren, maar ook hoe we kijken van belang is. Onderzoek daarnaast uw eigen blik bij de uitgestalde kunst. In de namiddag kunnen deelnemers workshops kiezen. Bijvoorbeeld één over trauma sensitief begeleiden volgens het model van Franz Ruppert. Of één over het belang van familiebeleid, gecombineerd met een meeslepende verkenning over de rol van transgenerationele angst. Of men kiest een lezing over de creatieve en destructieve invloed van gezinsgeheimen, in beeld gebracht vanuit de psychoanalyse.
De dag is bedoeld voor professionals uit verschillende disciplines maar ook voor familieleden en mensen met geleefde ervaring. Er is een speciale ruimte waar mensen zich kunnen terugtrekken als ze zich overweldigd voelen.
Deelname
U kunt online of fysiek deelnemen. Kijk voor de mogelijkheden op www.ISPS-netwerk-Nederland-Vlaanderen.nl.
Accreditatie is aangevraagd.
Inschrijven voor dit dagvullend programma kan hier
Een uitgebreide beschrijving van het programma vind je hier:
E-mail contact: