Het lichaam als sleutel
12 september 2017 • Julie Boonekamp • THERAPIE
In de psychotherapeutische praktijk speelt het lichaam vaak nog steeds een onderbelichte rol, en dat terwijl daarin een schat aan informatie over de problemen van cliënten en hun mogelijkheden tot herstel ligt opgeslagen. Sensorimotor Psychotherapie. Interventies voor traumaverwerking en het herstel van gehechtheid is een boek dat toegang tot die kennis biedt, inzicht geeft in hoe ervaringen en processen uit het verleden via het lichaam tot uitdrukking komen en hoe wij met die kennis kunnen werken aan herstel en tot een rijker en bevredigender leven kunnen komen.
De lastige hulpverlener
2 september 2017 • Danique van Dijk • VERSLAG
In de psychiatrie staat het doen en laten van cliënten nadrukkelijk ter discussie en wordt dat op voorhand voorzien van een etiket. Een passende diagnose staat garant voor financiering van de zorg. De vraag is of vraag en aanbod zich altijd laten definiëren in diagnose en DBC. Soms past die niet helemaal. Dan worden hulpverleners uitgedaagd die `lastige’ cliënt’ niet over de schutting van een GGz-partner te dumpen. Sympopna en de Vereniging van Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland organiseerden daarover afgelopen juni een symposium. Jong- en oud gedienden van de GGZ luisterden belangstellend naar wakkerschuddende praatjes van onder meer Bauke Koekkoek, Yolande Voskes en Andries Baart. De werkgroepen werden voornamelijk door verpleegkundig specialisten begeleid, wat Danique van Dijk tot nadenken stemde.
Stress als kernbegrip
12 augustus 2017 • Jan Verhaegh • STRESS
Het ziet ernaar uit dat het begrip stress in de toekomst een kernbegrip wordt in de gezondheidszorg. Zo het dat niet al is. Want veel en langdurende stress maakt ziek. Dit bleek tijdens het symposium dat Sympopna in april organiseerde rond het boek Stressbeeld van Christina van der Feltz-Cornelis. Bij het ervaren en het kunnen hanteren van stress spelen zowel het individu als de omgeving een grote rol. Daarmee is het niet alleen een persoonlijke maar ook een sociale én maatschappelijke verantwoordelijkheid.
De kunst van het overleven
30 juli 2017 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
To Stay Alive – A Method over Michel Houellebecq is recent op tv geweest en is nu nog een beperkte tijd online te zien bij de VPRO.
'Leven, lijden, schrijven,' zo heette het essay dat Michel Houellebecq in 1991 schreef over zijn gekte. Een essay over waanzin, overleven en kunst dat de basis vormde voor de documentaire To Stay Alive – A Method. Met als ondertitel: 'A feel good movie about suffering'. Een manier van overleven met behulp van de kunst. Maar die kunst kan ook een obsessie zijn, zoals Daan van der Elsken ervoer bij zijn vader, de beroemde fotograaf Ed van der Elsken. Zoon Daan werd het slachtoffer van het egocentrisme van vader Ed, zo blijkt uit Daan's erfenis, eveneens een documentaire over psychisch lijden en overleven. Beide films draaien binnenkort in de bioscoop.
Kwetsbaar voor één enkel verhaal
5 juli 2017 • Johan Van de Putte • GASTBLOG
Een mens, als een glas water: een druppel psychose kleurt alles psychotisch. De verhalen die in psychiatrie en ggz circuleren over cliënten hebben een grote invloed op de manier waarop hulpverleners naar hun cliënten kijken, hoe ze naar hen luisteren en op hen reageren. Narratief therapeut Johan Van de Putte is zich bewust van de kracht van verhalen. Een lezing van de Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Adichie inspireerde hem om deze verhalen en de impact die ze in de praktijk hebben te onderzoeken.
Intuïtief en/of evidence based?
30 mei • Jan-Willem van der Klaauw • BOEKBESPREKING
Nu de ggz gebouwd is op een fundament van marktwerking en concurrentie, een DSM-V diagnose maatgevend is voor de financiering van de zorg en behandelingen evidence-based dienen te zijn, vermoeden velen dat met deze verzakelijking iets wezenlijks verloren is gegaan. De psychiaters Kristiaan Plasmans en Geert van Asten houden in hun boek De intuïtie van de psychiater ‘een pleidooi voor stille signalen in therapie’. Hun vakgenoot Jan-Willem van der Klaauw las het boek en plaatst enkele kanttekeningen bij het pleidooi van zijn Belgische collega’s.
Ode aan de ontwrichting
24 mei 2017 • Petra Jorissen • KUNST EN WAANZIN
Ruim een week geleden stond het Amsterdamse theater Frascati in het teken van de waanzin met voorstellingen waarin gekte een prominente plaats had. Ervaringsdeskundigen speelden mee in enkele voorstellingen. Wat is waanzin, is dat eigenlijk niet een ultieme vorm van creativiteit? De drukbezochte Nacht van de Waanzin aan het eind van het vierdaagse festival was dan ook een eerbetoon aan de ontwrichting.
Zelfstandig wonen met 'bemoeizucht'
21 mei 2017 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Zelfstandig wonen en je eigen leven leiden is voor de meeste mensen de normaalste zaak van de wereld. Maar met een psychische of een verstandelijke beperking is dat niet altijd zo simpel en vanzelfsprekend. Dat blijkt uit het leven van Anne Pot (53) en Jean-Paul Vuillemin (53), twee mensen met een verstandelijke handicap die gaan samenwonen, maar voor wie mantelzorg onontbeerlijk lijkt. Broer Leendert Pot volgt in de film Anne & Jean-Paul het stel op de voet met de camera, zoals hij 27 jaar eerder al eens zijn zus portretteerde in de film Anne Anders.
'Ik mis de maatschappelijke context'
16 mei 2017 • Gee de Wilde • UITSTOTING
Tijdens de Nacht van de Waanzin op 13 mei in het Amsterdamse theater Frascati werd schrijver Arnon Grunberg geïnterviewd over zijn boek Moedervlekken. Het liep al tegen twaalven. De toehoorders hadden al heel wat voordrachten en lezingen achter de kiezen. Daaronder zaten indringende en persoonlijke verhalen. Psychiaters spraken met warmte en begrip over de denkwereld van mensen met een psychose. De belevingswereld van mensen die daardoor getroffen waren kwam dichtbij. Arnon Grunberg keek daarop terug en zei: ‘Ik miste vanavond de maatschappelijke context.’ Op het moment dat hij dat zei, dacht ik: ‘Hij heeft gelijk. De verhalen gingen niet of nauwelijks over al die andere rollen die mensen in het leven hebben, wanneer ze door psychotische episodes worden getroffen. Hun rol als werknemer, familielid, buurman/vrouw of verkeersdeelnemer.’
Hoe krijg je je innerlijke criticus eronder?
16 mei 2017 • Redactie • SCHAAMTE EN SCHULD
Komende donderdag 18 mei gaat het Psychiatriecafé in Amsterdam-West over schaamte- en schuldgevoelens. De bijeenkomst is mede georganiseerd door Deviant. Spreker is Frans Schalkwijk die er een boek over schreef: Onvolmaakt tevreden, omgaan met je innerlijke criticus (zie onze recensie). Hij beschrijft daarin wat de functie is van schuld- en schaamtegevoelens. Want ja, ze hebben zeker een functie. Maar wat als dit soort emoties de overhand gaan nemen en je er dagelijks last van hebt? Frans heeft veel praktische tips er om beter om te leren gaan. Frans Schalkwijk is psychotherapeut met vele jaren ervaring. Daarnaast participeert hij in onderzoek naar schaamte.