Sporen van trauma
18 september 2018 • Rozemarijn Esselink • BOEKRECENSIE
Rond 1980 ontstond hernieuwde interesse voor het verband tussen trauma en ernstige psychische en lichamelijk klachten. De Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS) werd opgenomen in de DSM en dat was een doorbraak. De van origine Nederlandse psychiater Bessel van der Kolk begon zijn loopbaan in een kliniek voor Vietnamveteranen. Zijn grootse boek Traumasporen over de wijze waarop trauma sporen achterlaat in het lichaam, bespreekt een schat aan onderzoek en behandelervaringen en wijst nieuwe wegen naar herstel. En Van der Kolk is ook politiek en cultureel geëngageerd.
Zie mij doen. Kijken en bekeken worden
14 september 2018 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
In 2010 wist de Vlaamse filmmaakster Klara van Es iedereen te betoveren met haar film Verdwaald in het Geheugenpaleis waarin ze een groep mensen met Alzheimer een poosje volgde. Hetzelfde doet ze acht jaar later in Zie mij doen: een sfeervolle, intieme en openhartige documentaire over het leven van een groep bewoners in Monnikenheide, een Vlaamse instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Mensen met herkenbare gevoelens, angsten, wensen en verlangens die wel veel zorg en mentale begeleiding nodig hebben.
Kijk eens in de spiegel
9 september 2018 • Danique van Dijk • HULPVERLENERS
Van hulpverleners wordt verwacht dat ze in staat zijn eigen gevoelens, gedachten en gedrag te kunnen overdenken. Zichzelf een spiegeltje kunnen voorhouden en erin durven kijken. Met als doel meer inzicht te verwerven in (on)bewuste processen en eigen gedragspatronen. Dit gaat over introspectie, ofwel zelfreflectie. Waarom is het zo belangrijk dat een hulpverlener zijn of haar spiegeltje dagelijks paraat heeft? En soms even af moet stoffen? GGZ-verpleegkundige Danique van Dijk overdenkt haar reflectievaardigheden.
Woorden van kracht en machteloosheid
27 augustus 2018 • Michi Almer • BOEKRECENSIE
Op het afscheidssymposium van filosoof Harry Kunneman, november 2017, werden twee boeken van zijn hand gepresenteerd, Amor complexitatis en Werken aan trage vragen: de woorden van Harry Kunneman. Over Werken aan trage vragen gaat deze recensie. Het is een goede inleiding voor wie nieuwsgierig is naar het werk van deze filosoof. In de loop van zijn carrière veranderde hij regelmatig van koers, maar Kunneman bleef trouw aan het idee dat filosofie de wereld moet helpen veranderen.
Als je papieren je vijand worden
8 augustus 2018 • Karlijn Roex • Psychiatrisch én vluchteling
Spreekuur 89 zet zich in voor de vrijheid van groepen en individuen die onderdrukt worden omdat zij als verdacht worden gezien. Niet in de strafrechtelijke zin, maar als ‘risicopopulatie’. Ze voldoen niet aan de mainstream. Mensen met psychiatrische problemen horen nadrukkelijk tot de doelgroep. Oprichtster Karlijn Roex sprak op 1 mei over haar werk en roept ons op na te denken over de onmenselijke kanten van onze door regels en protocollen geleide samenleving.
Vertrouwen als voorwaarde voor herstel
29 juli 2018 • Marijke Alkemade • BOEKBESPREKING
De GGZ is in beweging. Inzichten en behandelmethodieken in de psychiatrie zijn aan verandering onderhevig. Cliënten die zijn aangewezen op een plek in de verblijfspsychiatrie hebben door de jaren heen veel zien veranderen. Het credo van tegenwoordig: herstellen doe je thuis. Verblijfsafdelingen en beschermde woonvormen worden gesloten, inrichtingsterreinen verdwijnen en cliënten worden aangemoedigd zelfstandig te wonen. Wat dit betekent voor de betrokkenen betekent leest u in ’t Is hier een gekkenhuis.
Gastvrij voor de gek
25 juli 2018 • Petra Jorissen • COLUMN
Regelmatig kan ik mijn oren niet geloven, want wat is er véél in beweging! Op zich niks nieuws natuurlijk. Zei Heraclitus, filosoof uit de Griekse Oudheid, niet al dat alles stroomt? En is leven niet gelijk aan beweging en stilstand hetzelfde als dood? Rustig word ik niet van die overspannen beweging, mijn brein slaat er zelfs regelmatig van op hol. En wat er gebeurt met mensen wier brein op hol is geslagen?Juist, die hebben – ook in het tijdperk van beddenreductie – een grotere kans op een plek in het gesticht.
Therapiewinst?
4 juli 2018 • Gee de Wilde • ONDERZOEK EN PRAKTIJK
De Nederlandse vertaling van Thrive - The power of Psychological Therapies (Therapiewinst - de waarde van psychologische behandeling) was voor de Vereniging van Gedrags- en Cognitieve therapieën, aanleiding om op 15 juni een symposium te organiseren. Naast een van de schrijvers, de Engelse psycholoog David Clark, trad een stoet aan Nederlandse toponderzoekers aan. Hun opdracht was tweeledig. Naast bewijzen leveren voor de effectiviteit van psychologische behandelingen, wilden zij de maatschappelijke en economische winst ervan met cijfers staven. Dat lukte maar gedeeltelijk.
‘Ik ben uit m’n schulp gekropen’
27 juni 2018 • Annemiek Onstenk • KUNST IN GGZ
Insideout heet het panoramisch doek dat tot eind augustus te zien is bij ggz-instelling Groot Lankum in Franeker. Ruim honderd (ex-)psychiatrische patiënten uit Friesland schilderden een kleurig landschap van stemmingen. ‘Ik ben vrolijker geworden,’ zegt een van de panoramisten. Panorama Franeker is community art die niet alleen de kijkers opfleurt, maar ook de makers.
‘Dit gaat ook over mij’
25 mei 2018 • Timo van Kempen • STIGMA EN ZELFSTIGMA
Het idee werd geboren in de vroege uurtjes in de kroeg: een estafetteloop organiseren over een afstand van 555 kilometer. Het bleek geen grootspraak. Na de pilot in 2012 groeide het idee in vijf jaar uit tot een van de grootste evenementen in de GGZ: de Socialrun. Aan de vijfde editie deden vorig jaar 30 teams mee. Ze liepen 70.000 euro bij elkaar om psychische kwetsbaarheid bespreekbaar maken te bevorderen. In de aanloop naar de volgende ronde van de Socialrun, eind september, sprak Deviant met organisator Frank Bonekamp.